Eindevaluatie? Leve de participatie!
De participatiewet is mislukt, stelt het Sociaal Cultureel Planbureau in haar eindevaluatie. De wet is nog geen vijf jaar oud, maar de problemen zijn geen kinderziektes, als we het SCP geloven. De wet is doodziek, en de symptomen liegen er niet om.
Voor zo’n beetje alle doelgroepen (en er wordt makkelijk gegeneraliseerd) is de kans op werk, de kwaliteit van werk, en de beloning voor werk nauwelijks beter geworden of zelfs verslechterd. Uitvoerenden, waaronder gemeentes, weten zich geen raad met moeilijke kandidaten en krijgen perverse prikkels. De aanname dat de afstand tot de arbeidsmarkt voor een deel van de doelgroep te overbruggen is, blijkt onjuist, aldus het SCP.
Natuurlijk, ook wij merken dagelijks dat er dingen beter kunnen in de participatiewet. De wet is niet perfect. Maar in plaats van een autopsie kijken we liever vooruit, naar een systeem voor werk dat wel werkt voor iedereen. Want terwijl de participatiewet faalde, vonden toch tienduizenden mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt een baan. Social enterprises groeiden als nooit tevoren. De inclusieve arbeidsmarkt staat stevig op de radar van het bedrijfsleven.
Hoe zorgen we voor de participatie van iedereen op de arbeidsmarkt? De lessen die wij geleerd hebben van werken met de participatiewet zijn even simpel als praktisch:
Focus op het individu, in plaats van het systeem. Ook in de eindevaluatie van het SCP worden grote groepen kandidaten als homogeen omschreven. “60% vindt lastig werk,” staat er dan. En 40% gaat dus al wel goed. Al deze individuen verdienen ook aandacht.
Zorg dat er ruimte is voor moeilijk plaatsbare kandidaten. De topkandidaat lukt wel, maar het succes van de inclusieve arbeidsmarkt zit ‘m in dat iedereen mee kan doen.
Richt je niet op het vinden van één baan voor één individu, maar help kandidaten een duurzame carrière te ontwikkelen, waarin ruimte is voor groei en terugval.
Wees flexibel. Pas als een kandidaat aan het werk is, merk je vaak pas wat er nodig is om de kandidaat aan het werk te houden, terwijl dan de begeleiding vaak al gestopt is.
Stem de belangen van de verschillende betrokkenen (jobcoach, UWV, gemeente) beter op elkaar af en zorg voor een systeem waarin met elkaar successen gunt
We schreven deze (en andere) lessen op in onze whitepaper Durf en Daadkracht. Daarin beschrijven we ook hoe de participatiewet geworden is tot wat deze is. We delen ook mogelijke toekomstscenarios, geïnspireerd door de durf en daadkracht van ondernemers in heel Nederland.
Samen kunnen we de inclusieve arbeidsmarkt nog steeds mogelijk maken, participatiewet of niet. Leven de participatie!
Weten wat werk betekent? Bekijk de film:
